اختلال شخصيت مرزي

اختلال شخصيت مرزي از جمله اختلالات رواني است؛ بي ثباتي و تغيير، اصلي ترين مشخصه اين اختلال است. اين افراد خلق و هيجانات ناپايداري دارند و خودنگري و روابط شان همواره مورد تغيير قرار مي‌گيرد. افراد مبتلا به شخصيت مرزي علاقه بسيار زيادي دارند كه روابط عاطفي و دوستانه پايدار و عميقي داشته باشند ولي معمولا با رفتارهايشان، ديگران را از خود دور مي‌كنند. شيوع اختلال شخصيت مرزي در زنان بيش تر است و تشخيص آن نيز در زنان راحت تر مي‌باشد.

دلايل ابتلا به اختلال شخصيت مرزي

برخي از عوامل در بروز اختلال شخصيت نقش دارند و احتمال مبتلا شدن به آن را افزايش مي‌دهند. اين دلايل عبارتند از:

اختلال شخصيت مرزي | ژنتيك

مطالعات نشان داده است كه اختلالات شخصيتي به ارث برده مي‌شوند و در صورتي كه سابقه اختلال شخصيت مرزي در خانواده وجود داشته باشد، اختمال بروز آن بالاتر از ساير افراد است.

مشكل در ساختار مغز

تحقيقات نشان داده است كه برخي تغييرات در مناطق مغز كه مربوط به هيجانات هستند، در بروز اختلال شخصيت مرزي موثر هستند. علاوه بر اين، اختلال در كاركرد برخي از انتقال دهنده هاي عصبي مانند سروتونين در بروز شخصيت مرزي نقش دارند.

عوامل محيطي

مشكلات دوران كودكي، مهم ترين عامل بروز اختلال شخصيت مرزي است. بسياري از افراد مبتلا به شخصيت مرزي، دوران كودكي آسسيب زايي داشته اند و مورد سواستفاده جنسي قرار گرفته اند. هم چنين بسياري از اين افراد در كودكي با والدين خود مشكل داشته اند و يا آن ها را از دست داده اند.

نشانه هاي اختلال شخصيت مرزي

افراد مبتلا به شخصيت مرزي، ويژگي هايي تقريبا پايدار دارند كه زندگي آن ها را با ديگران با مشكل مواجه مي‌كند. برخي از اين نشانه ها و ويژگي ها عبارتند از:

ترس از ترك شدن

افراد مبتلا به شخصيت مرزي همواره مي‌ترسند كه ديگران آن ها را ترك كنند و حتي به چيزهاي كوچيكي مثل دير رسيدن يك دوست بر سر قرار نيز واكنش بسيار شديد نشان مي‌دهند و شديدا آشفته مي‌شوند. اين افراد همواره در تلاش هستند تا افراد محبوب شان را حفظ كنند و اجازه ندهند كه از پيششان بروند. به همين دليل بسياري از افراد شخصيت مرزي، به سراغ چيزهايي مثل گل و گياه و حيوانات مي‌روند كه امكان ندارد آن ها را ترك كنند.

روابط آشفته و پرتنش

سخت ترين و آشفته ترين بخش زندگي شخصيت هاي مرزي، ارتباط با ديگران است. آن ها نمي‌توانند به يك رابطه به طور نسبي نگاه كنند و نگاهشان صفر تا صد است. مهم نيست كه فرد مقابل يك دوست باشد يا معشوقه. در هر صورت او يك روز فرد مقابل را بهترين انسان روي زمين مي‌بيند و در صورتي كه كوچك ترين بي توجهي از او ببيند، تبديل به بدترين انسان مي‌شود. اين توقع بيش از حد آن ها باعث مي‌شود كه ديگران از اطراف شان پراكنده شوند.

بي ثبات بودن نگرش فرد نسبت به خودش

اگر از يك شخصيت مرزي در مورد خودش سوال بپرسيد جواب هايي به شما مي‌دهد در حالي كه اگر همان سوال را بعد از مدتي از او بپرسيد جواب هايش تا حد بسيار زيادي متفاوت مي‌شود. افراد شخصيت مرزي نگرش بي ثباتي نسبت به خودشان دارند و به همين دليل نمي‌توانند و اهداف واحدي را دنبال كنند.

كارهاي تكانشي و خطرناك

افراد مرزي بسيار تكانشي هستند. يعني ممكن است هر لحظه فكري به ذهنشان بيايد و آن كار را عملي كنند. مثلا در هنگام رانندگي يكدفعه تصميم مي‌گيرند كه پايشان را روي گاز بگذارند و با سرعت بسيار بالا رانندگي كنند. البته اين رفتار ها هميشه خطرناك نيست و ممكن است اين رفتار هاي تكانشي در اين حد باشد كه يكدفعه از خانه بيرون بروند و خريد كنند يا نصفه شب غذا بخورند.

افدام به خودزني و خودكشي

افراد مرزي به اين دليل كه بتوانند توجه اطرافيان را جلب كنند و مركز توجه باشند، اقدام به خوكشي مي‌كنند و اگر كسي قصد ترك آن ها را داشته باشد او را با خودكشي تهديد مي‌كنند. البته اين تهديد ها فقط بلوف نيست و بسياري از آن ها واقعا اقدام به خودكشي مي‌كنند و حتي جان خود را نيز از دست مي‌دهند.

افراد مرزي معمولا جراحت هاي زيادي بر روي بدنشان دارند. چرا كه احساس مي‌كنند با خودزني و خارج شدن خون از بدنشان، تسكين پيدا مي‌كنند. خود زني آن ها معمولا به دليل جلب توجه نيست و براي اين كه احساس بهتري داشته باشند اين كار را مي‌كنند. خودزني ممكن است به اشتباه باعث آسيب هاي جدي در فرد بشود.

هيجان هاي بي ثبات

هيجان هاي مختلف براي افراد مرزي عادي نمي‌شود و هر دفعه كه احساس غم به سراغشان مي‌آيد، انگار كه اولين بار است آن را تجربه مي‌كنند و بسيار شوكه مي‌شوند و واكنش افراطي از خود نشان مي‌دهند. افراد مرزي ممكن است يك دوره طولاني عصبي و افسرده باشند و هيچ دليلي براي اين حالشان وجود نداشته باشد. بعد از اين دوره افسردگي لزوما دوره سرخوشي همراه نيست و ممكن است دوره جديدي از افسردگي و عصبانيت آغاز شود.

افراد مرزي معمولا بسيار سريع عصباني مي‌شوند و فوران مي‌كنند. در صورتي كه كسي دست بر روي نقطه ضعفشان بگذارد و احساس كنند كه مورد بي اعتنايي قرار گرفته اند، عصبانيت افراطي نشان مي‌دهند.

 مشكلات درمان اختلال شخصيت مرزي

درمان اختلال شخصيت مرزي مقداري مشكل است اما غير ممكن نيست. برخي از دلايل مشكل بودن درمان اختلال شخصيت مرزي عبارت است از:

_اين ويژگي ها از زمان نوجواني همراه با فرد بوده اند و با او عجين شده اند و تبديل به يك سبك زندگي براي او شده است.

_بسياري از افراد مرزي قبول ندارند كه مشكل دارند و در مقابل درمان و تغيير به شدت مقاومت مي‌كنند.

_بسياري از افراد مرزي، مشكلات ديگري همچون افسردگي و مصرف مواد مخدر دارند كه درمان همزمان آن ها با مشكل مواجه مي‌شود.

درمان اختلال شخصيت مرزي

براي درمان اختلال شخصيت مرزي دو راه كلي وجود دارد كه عبارتند از:

دارو درماني

از رايج ترين داروهايي كه براي درمان مورد استفاده قرار مي‌گيرند مي‌توان به دارو هاي تثبيت كننده خلق، داروهاي ضد افسردگي و دارو هاي ضد روان پريشي اشاره كرد. اين داروها معمولا علائم بوردن لاين را كاهش مي‌دهند.

روان درماني

روان درماني روش هاي مختلفي مانند رفتار ديالكتيكي دارد كه باعث مي‌شوند فرد هيجانات و احساسات خودش را بشناسد و كنترل بيش تري بر آن ها داشته باشد. هم چنين گروه درماني نيز براي درمان اختلال شخصيت مرزي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. جهت درمان اختلالات رواني مي‌توانيد از خدمات درماني و تخصصي مركز مشاوره روانشناسي كانون مشاوران بهره‌مند شويد.

براي دريافت مشاوره در زمينه اختلال شخصيت مرزي مي‌توانيد با مركز مشاوره روانشناسي كانون مشاوران و با شماره 02122016024 تماس بگيريد. 

منبع: اختلال شخصيت مرزي