اختلال شخصيت ضد اجتماعي

شخصيت ضد اجتماعي از جمله اختلالات رواني است كه آسيب‌هاي فراواني را براي فرد و اطرافيانش به وجود مي‌آورد. افراد مبتلا به اين اختلال، اعمالي بر خلاف قانون انجام مي‌دهند و به حقوق ديگران تجاوز مي‌كند. اين افراد نسبت به ديگران احساس همدلي و همدردي ندارند و براي انجام خواسته هاي خود هيچ قانون شكني را اشتباه نمي‌بينند. افراد مبتلا به اين اختلال باهوش هستند و جذابيت سطحي دارند كه در برخود اول، اطرافيان را فريب مي‌دهد. مبتلايان به شخصيت ضد اجتماعي، معمولا به الكل و مواد مخدر اعتياد دارند و نمي‌توانند از عهده مسئوليت هايشان بر بيايند. اين اختلال معمولا از اواخر نوجواني شروع مي‌شود.

علائم و نشانه هاي اختلال شخصيت ضد اجتماعي

اختلال شخصيت ضد اجتماعي در افراد بالاتر از 18 سال تشخيص داده مي‌شود اما با اين حال علائم بايد از 15 سالگي شروع شده باشند. اين طور تصور مي‌شود كه علائم مادام العمر باشد اما ممكن است برخي از نشانه هاي آن مانند رفتارهاي مجرمانه و مخرب در طول زمان كمرنگ شوند. اين امر ممكن است در اثر افزايش سن و يا افزايش آگاهي رخ دهد. علائم و نشانه هاي اختلال شخصيت ضد اجتماعي عبارتند از:

_پيروي نكردن از هنجار هاي اجتماعي

_خيانت و فريبكاري با استفاده از روش هاي مختلف

_رفتار هاي عجولانه و تكانشي

_ناتواني در برنامه ريزي كردن

_تحريك پذيري بسيار بالا و پرخاشگري

_اهميت ندادن به مسئوليت ها و حقوق ديگران

_عدم احساس ندامت و پشيماني در مقابل رفتار ها و آسيب به ديگران

_دروغگويي مداوم براي سواستفاده از ديگران

_انجام كارهاي خطرناك بدون توجه به امنيت خود و ديگران

عوامل موثر در بروز شخصيت ضد اجتماعي

دليل قطعي اختلال شخصيت ضد اجتماعي به طور قطعي مشخص نشده است. اما تحقيقات نشان داده است كه احتمالا تركيبي از عوامل بيولوژيكي، ژنتيكي و محيطي در بروز اين اين اختلال موثر هستند. به اين صورت كه ژن ها و تغييرات مغزي، فرد را مستعد مبتلا شدن به اين اختلال كرده اند و عوامل محيطي نيز به شكل گيري آن كمك مي‌كنند. برخي از عواملي كه احتمال بروز اين اختلال را افزايش مي‌دهند عبارتند از:

_اختلال سلوك در دوران كودكي

_وجود اختلال شخصيت ضد اجتماعي يا ساير اختلالات رواني در خانواده

_بي توجهي يا كودك آزاري در دوران كودكي

_وجود خشونت و بي ثباتي در خانواده

_شخصيت ضد اجتماعي در مردان شايع تر از زنان مي‌باشد.

تشخيص اختلال شخصيت ضد اجتماعي

تشخيص اختلال ضد اجتماعي به عهده روانشناس يا روان پزشك مي‌باشد. اين اختلال در افراد بالاي 18 سال تشخيص داده مي‌شود و در صورتي كه فرد علائم مشابه داشته باشد اما زير 18 سال باشد، به عنوان اختلال رفتاري تشخيص داده مي‌شود. ملاك هاي تشخيص اختلال شخصيت ضد اجتماعي عبارتند از:

1. مبتلا بودن به اختلالات رفتاري همچون اختلال سلوك قبل از 15 سالگي

2. مشاهده حداقل سه نشانه از شخصيت ضد اجتماعي قبل از سن 15 سالگي

3. مشاهده علائم اختلال ضد اجتماعي در صورتي كه فرد به ساير اختلالات رواني همچون اسكيزوفرن و دوقطبي مبتلا نباشد.

مشكلات ناشي از شخصيت ضد اجتماعي

_اعتياد به الكل و مواد مخدر

_احتمال دستگيري و زنداني شدن

_آزار و اذيت اطرافيان نزديك

_مشكلات اجتماعي و مالي

_وارد شدن به گروه هاي اراذل و اوباش

_مبتلا شدن به ساير اختلالات رواني همچون اضطراب و افسردگي

_خودكشي يا ديگر كشي

_مرگ زودهنگام در نتيجه رفتار هاي خشونت بار

درمان شخصيت ضد اجتماعي

براي درمان اين اختلال، تمايل و همكاري فرد بسيار مهم است. بسياري از افراد ضد اجتماعي اختلال خود را نمي‌پذيرند و درمان را قبول نمي‌كنند. به طور معمولا پزشكان از تركيب روان درماني و دارو درماني استفاده مي‌كنند.

روان درماني

روانشناس با توجه به شرايط فرد بيمار، از روش‌هاي مختلف روان درماني استفاده مي‌كند. مثلا با استفاده از رفتار درماني شناختي، مي‌توان افكار و رفتار هاي منفي فرد را درمان كرد. يا با استفاده از روان درماني پويشي، افكار و رفتارهاي منفي را شناسايي كرد و آن‌ها را تغيير داد. در اين زمينه مركز مشاوره روانشناسي كانون مشاوران خدمات تخصصي ارائه مي‌دهد.

دارو درماني

داروها معمولا براي كاهش علائم همراه با شخصيت ضد اجتماعي استفاده مي‌شوند. به اين منظور معمولا از داروهاي تثبيت كننده خلق، ضد افسردگي، ضد اضطراب و ضد روان پريشي استفاده مي‌شود.

براي دريافت مشاوره در زمينه اختلال شخصيت ضد اجتماعي مي‌توانيد با مركز مشاوره روانشناسي كانون مشاوران و با شماره 02122016024 تماس بگيريد. 

منبع: اختلال شخصيت ضد اجتماعي