افسردگي مادر در بارداري

افسردگي از جمله اختلالات رواني است كه تأثيرات مخربي را بر فرد و اطرافيانش وارد مي‌كند. زناني كه در دوران بارداري دچار افسردگي مي‌شوند، فرزندانشان را نيز تحت تأثير قرار مي‌دهند. رشد جسمي و رواني اين كودكان نسبت به سايرين كند تر مي‌باشد. تحقيقات نشان داده است كه افسردگي مادر در دوران بارداري، احتمال بروز مشكل در رفتار و ادراك كودك را افزايش مي‌دهد. همچنين افسردگي در دوره بارداري، احتمال افسردگي پس از زايمان را نيز افزايش مي‌دهد و در نتيجه تأثيرات منفي بسيار زيادي در روند رشدي كودك مي‌گذارد.

تأثير مادر افسرده بر رفتار فرزندان

تحقيقات نشان داده است كه افسردگي مادران بيشتر از افسردگي پدران، فرزندان را درگير مي‌كند و بر آن ها تأثير مي‌گذارد. بر اساس بررسي ها، كودكاني كه مادر افسرده اي دارند احتمال بروز مشكلات هيجاني و رفتاري در آن ها نسبت به ساير كودكان افزايش مي‌يابد.  كودكان رفتارهاي والدين خود را مشاهده كرده و آن ها را تقليد مي‌كنند. به همين دليل آن ها از خلق پايين مادر خود تقليد مي‌كنند و ممكن است كه دچار افسردگي بشوند. از طرف ديگر، كودك براي اين كه بتواند توجه مادر را جلب كند، رفتارهاي ناسازگارانه از خود نشان مي‌دهد.

تأثير افسردگي مادر بر روان فرزندان

افسردگي مادر، تأثير مستقيمي با سلامت روان فرزندان دارد و به صورت ناخودآگاه بر آن ها تأثير مي‌گذارد. كودكان نياز بسيار شديدي به شادي و هيجان دارند تا از اين طريق روحيه خود را بالا ببرند و سلامت روان شان افزايش يابد. كودكي كه مادر افسرده اي دارد، در دنياي كودكانه اش اختلال ايجاد مي‌شود. مسلم است كه هيچ مادري نمي‌خواهد به فرزند خود زياني برساند و يا دنياي كودكي او را خراب كند. اما متاسفانه به دليل خلق پاييني كه اين مادران دارند، نمي‌توانند در جمع هاي شاد حضور پيدا كنند. كودك نيز چون به مادر خود وابستگي دارد و از او جدا نمي‌شود، از تفريح كردن و بودن در فضاهاي شاد محروم مي‌شود.

تأثير افسردگي مادر بر روابط اجتماعي فرزندان

روابط اجتماعي، بخش بسيار مهمي از زندگي افراد مي‌باشد و افسردگي مادر نيز تأثير مستقيمي بر اين روابط مي‌گذارد. مادر افسرده نمي‌تواند به خوبي با فرزند خود ارتباط برقرار كند و در نتيجه اين ذهنيت را در كودك خود ايجاد مي‌كند كه مزاحم زندگي او است و لايق دوست داشتن نيست. كودكي كه با مادر خود تعامل صحيحي نداشته باشد عزت نفسش از بين مي‌رود و مهارت هاي ارتباطي را به خوبي ياد نمي‌گيرد. در نتيجه منزوي مي‌شود و از ارتباطات اجتماعي دور مي‌شود. همچنين ممكن است كه اعتماد كردن برايش سخت شود و نتواند به راحتي به ديگران اعتماد كند.

رابطه افسردگي مادر و بروز اختلالات رواني در كودك

مادر افسرده به دليل وضعيت روحي نامساعدي كه دارد، نمي‌تواند نيازهاي كود خود را برطرف كند و تا حد زيادي نسبت به اين  نيازها بي تفاوت است. آن ها نمي‌توانند به اندازه مادران ديگر به گريه هاي نوزاد خود توجه نشان دهند و در نتيجه دلبستگي صحيح بين مادر و فرزند به طور صحيح شكل نمي‌گيرد. عدم شكل گيري دلبستگي در كودكان منجر به بروز اختلالات رواني بسيار زيادي در آن ها مي‌شود. همچنين مادران افسرده از اضطراب بسيار بالايي برخوردار هستند و بررسي ها نشان داده كه كودكاني كه در تعامل با مادر افسرده و مضطرب قرار دارند، بيشتر از سايرين در معرض ابتلا به اختلالات رواني قرار مي‌گيرند.

آيا مادر افسرده درمان مي‌شود؟

خوشبختانه افسردگي مادر به راحتي درمان مي‌شود و مهم‌ترين عامل براي درمان، اين است كه خود فرد براي بهبود تمايل داشته باشد. مادران افسرده نسبت به سايرين، انگيزه بيشتري براي درمان دارند چرا كه علاوه بر سلامت خود، به سلامت فرزندش نيز اهميت مي‌دهد و مي‌خواهد كه با درمان شدن، سلامت فرزند خود را نيز تامين كند و او را در فضايي شاد بزرگ كند. همچنين توصيه مي‌شود كه اگر زني در شرايط روحي نامساعدي قرار دارد، اقدام به بارداري نكند و يا قبل از آن با مراجعه به روانشناس، براي درمان خود اقدام كند.

كاهش آسيب‌هاي افسردگي مادر بر فرزندان

اگر شما كسي هستيد كه كودكي خود را با مادري افسرده گذرانده‌ايد، اين را بدانيد كه هنوز دير نيست و شما مي‌توانيد بدون توجه به گذشته خود، آينده تان را به بهترين نحو بسازيد و زندگي شادي داشته باشيد. كافي است كه خودتان را دوست داشته باشيد و باور كنيد كه سبك زندگي تان قابل تغيير مي‌باشد.

البته در اين مسير لازم است كه از يك فرد متخصص نيز كمك بگيريد چرا كه باورهايي كه سال ها در شما ايجاد شده اند به سرعت تغيير نمي‌كنند و براي بهبود، لازم است كه يك روانشناس شما را ياري كند. در اين زمينه مركز مشاوره روانشناسي كانون مشاوران خدمات تخصصي ارائه مي‌دهد.

براي دريافت مشاوره در زمينه افسردگي مادر مي‌توانيد با مركز مشاوره روانشناسي كانون مشاوران و با شماره 02122016024 تماس بگيريد. 

منبع: افسردگي مادر