اختلال ساختگي

زماني كه فرد دچار اختلال ساختگي مي‌‌شود به طور عمدي و آگاهانه تظاهر مي‌كند كه از لحاظ رواني و جسمي دچار بيماري شده است. اشخاص مبتلا به اين نوع اختلال عموما به صورت آگاهانه و عمدا، علائم بيماري را به روش‌هاي مختلف ايجاد مي‌كنند يا علائمي را كه دارند بسيار بزرگتر نشان مي‌دهند و در مواردي در رابطه با وجود علائم به شما دروغ مي‌گويند. گاهي براي به وجود آوردن اين علائم به خودشان آسيب مي‌زنند و يا نتايج آزمايش خود را با روش‌هاي مختلف تغيير مي‌دهند كه به نظر برسد بيمار هستند و لازم است تحت درمان قرار بگيرند.

معمولا افراد دچار اختلال تمارض اين كار را براي توجه و ترحم انجام مي‌دهند و حاضر هستند آزمايش‌ها و جراحي‌هاي دردناكي را انجام دهند تا از اين راه بتوانند توجه و دلسوزي اطرافيان و مخصوصا كساني كه به آن‌ها علاقه دارند را جلب كنند. اختلال ساختگي به عنوان يك بيماري رواني شناخته مي‌شود به دليل اين كه با مسائل شديد عاطفي و احساسي همراه است. اين افراد مي‌توانند به اختلالات ديگري نيز مانند اختلالات شخصيتي هم دچار شوند.

براي اطلاعات بيشتر در زمينه اختلالات رواني كليك كنيد.

علت اختلال ساختگي

بسياري از افراد معتقد هستند كودكاني كه مورد سوءاستفاده قرار گرفته‌اند و يا به آن‌ها توجه نشده مي‌توانند اين اختلال را در بزرگسالي تجربه كنند. افرادي كه خودشان يا يكي از اعضاي خانواده‌شان سابقه‌ بيماري‌هاي پشت سر هم را داشته‌‌اند كه نياز به بستري شدن داشته است، ممكن است دچار تمارض شوند.

علائم اختلال ساختگي

اين افراد پرونده‌هاي پزشكي بسيار اما متناقض دارند و در زمان بيماري علائم نامشخصي داشته كه اصلا قابل كنترل نيستند و زماني آن‌ها را بروز مي‌دهند كه افراد ديگري كنار آن‌ها قرار بگيرند. هنگامي كه درمان‌ اين افراد آغاز مي‌شود ممكن است وضعيت آن‌ها شديدتر شود يا به علائم ديگري تغيير پيدا كند. همچنين آن‌ها اطلاعات بسياري از اصطلاحات پزشكي و بيمارستان‌ها دارند و زماني كه با اين افراد برخورد مي‌كنيد مي‌بينيد كه زخم‌هاي زيادي ناشي از عمل‌هاي جراحي متعدد در آن‌ها وجود دارد.

افرادي كه دچار اختلال ساختگي هستند بعد از اين كه جواب‌ آزمايش‌شان منفي شد علائم جديدي را از خودشان بروز مي‌دهند و يا عوارض ديگري به آن اضافه مي‌شود. اين افراد تمايل زيادي دارند كه آزمايشات متعددي را انجام دهند يا تحت جراحي‌هاي مختلف قرار بگيرند. در اين اختلال فرد علاقه ندارد كه با خانواده با پزشك‌ خود در ارتباط باشد.

شيوع در افراد جامعه

هيچ آماري از تعداد افرادي كه در جامعه به اين اختلال دچار شده‌اند وجود ندارد به دليل اين كه اين اشخاص همه‌چيز را انكار مي‌كنند و به دليل اين كه در مطب‌ها و بيمارستان‌هاي مختلف پرونده‌هاي پزشكي دارند داشتن آمار از آنان بسيار دشوار است. اما به طور كلي شيوع اين اختلال در مردان بسيار بيشتر از زنان است.

تشخيص اختلال ساختگي

در اين نوع بيماري شخص سعي دارد خودش را به عنوان يك فرد مجروح يا بيمار و معلول نشان‌ دهد و رفتارهاي فريب دهنده او حتي در زماني كه تقويت مثبت بيروني وجود ندارد به روشني معلوم است. هر دفعه كه با اين اشخاص صحبت مي‌كنيد مي‌خواهند به شما بفهمانند دچار بيماري جديدي شده‌اند، علائم بسيار زيادي دارند و ممكن است اين علائم در هر بار متناقض با سري قبلي باشد. همچنين زماني كه شما مشكلي براي سلامتي‌تان پيش مي‌آيد و با اين اشخاص در ميان مي‌گذاريد ادعا مي‌كنند كه آن‌ها هم اين بيماري را دارند و حتي ممكن است علائم بيشتري هم داشته باشند.

انواع اختلال ساختگي

برخي از انواع اختلال ساختگي عبارتند از:

1. با علائم روانشناختي بيشتر

در اين نوع اختلال افراد سعي مي‌كنند علائم يك بيماري رواني مانند اسكيزوفرني را از خودشان نشان دهند. آن‌ها ممكن است بدون تمركز به نظر بيايند و توهمات خود را همراه با پوچي ابراز كنند و از تجربه ديدن يا حس كردن چيزهايي بگويند كه اصلا وجود ندارد. اين اختلال به سندروم گانسر يا زندان نيز معروف است.

2. با علائم فيزيكي بيشتر

افرادي كه اين نوع از اختلال ساختگي را دارند سعي دارند عمدا علائم جسمي را مانند درد در قفسه سينه، مشكلات مربوط به معده و تب را از خود نشان بدهند. اين اختلال معمولا به سندروم مونچاوسن شناخته مي‌شود.

3. با هر دو علائم فيزيكي و روانشناختي

در اين نوع از اختلال ساختگي افراد سعي دارند كه علائم فيزيكي و جسمي را همراه باهم بروز دهند و به اشخاص ديگر نشان‌‌دهند كه دچار هر دو نوع از اين بيماري‌ها به طور همزمان شده‌اند يا اين‌كه وجود يكي از آن‌ها باعث به وجود آمدن ديگري شده است.

4. اختلال ساختگي در ديگران

در اين نوع اختلال فرد علائم بيماري را در خودش نشان نمي‌دهد و بيمار بودن را به خودش نسبت نمي‌دهد بلكه اين را به ديگران القا مي‌كند كه آن‌ها بيمار هستند و علائمي دارند و موفق به اين مي‌شوند كه آن‌ها را مريض نشان دهند. اين افراد بيشتر اين كار را نسبت به كساني كه دوستشان دارند انجام مي‌دهند تا با آسيب رساندن يا تلقين بيماري در آن‌ها از اين افراد مراقبت كنند. ميزان شيوع اين نوع در زنان بيشتر از مردان است به خصوص اگر مادر باشند نسبت به فرزندشان اين مسئله را نشان مي‌دهند.

آسيب‌هاي اختلال ساختگي

كساني كه اين اختلال را دارند هر آسيبي را به بدنشان وارد مي‌كنند تا توجه ديگران را جلب كنند و بعد از مدتي اين كار براي آن‌ها عادي مي‌شود و ممكن است دست به كارهايي بزنند كه كاملا جان آن‌ها را به خطر بيندازد و هيچ‌وقت توان لذت بردن از زندگي را ندارند به دليل اين كه ذهنشان هميشه درگير بيماري ساختگي‌شان است و چيزي كه شرايط آن‌ها را بدتر مي‌كند اين است كه فكر مي‌كنند اگر تا اين حد پيش نروند كسي به آن‌ها توجه نمي‌كند و علاقه‌اي به آن‌ها ندارند. اين افراد آسيب رواني زيادي به اطرافيانشان وارد مي‌كنند به دليل اين كه دائم نگران‌شان هستند و بعد از مدتي كه بفهمند اين كار براي جلب توجه بوده از آن‌ها دور مي‌شوند.

براي آگاهي بيشتر در زمينه مشاوره تلفني كليك كنيد.

درمان

درمان اين اختلال مانند همه اختلالات ديگر نياز به مراجعه به روان درمانگر و متخصص است. براي اولين قدم در درمان اين افراد بايد كنترلشان كرد و اجازه نداد كه از درمان‌هاي نادرست و غيرضروري استفاده كنند. پس از اين كه اجازه اين كار به آن‌ها داده نشد بايد سعي كرد عواملي كه زمينه ايجاد يا توسعه آن‌ها را فراهم كرده شناسايي كرد تا با برطرف كردن آن به درمان فرد كمك كرد. براي دريافت مشاوره در زمينه اختلال ساختگي مي‌توانيد با مركز مشاوره روانشناسي كانون مشاوران تماس بگيريد.

منبع: اختلال ساختگي چيست؟